ویژگی های قارچ شیتاکه
این قارچ بومی کشورهای ژاپن و چین و دیگر کشورهای آسیای شرقی می باشد. نام شی تاکه در واقع یک نام ژاپنی می باشد و علت نامگذاری این قارچ به این نام اینست که برای اولین بار در کشور ژاپن این قارچ را بر روی درختی به نام شی برداشت نمودند. ژاپنی ها به خاطر خواص ضد سرطانی این قارچ آن را پادشاه قارچ ها نامیدند. این قارچ در طب سنتی جهت درمان برخی از بیماری ها نظیر: سرماخوردگی, بی خوابی و استرس, ایدز, سرطان و حملات قلبی مورد استفاده قرار میگیرد. از ویژگی های قارچ شیتاکه دارا بودن مواد فعال بیولوژیکی نظیر انواع پروتئین ها, پلی ساکارید ها و استرول ها می باشد. پلی ساکارید لنتینان یکی از مهم ترین ترکیبات شناسایی شده در این قارچ است که به واسطه تقویت سیستم ایمنی در انسان دارای خواص ضد توموری می باشد.
قارچ شی تاکه در بین ۵ قارچ پر مصرف جهان قرار دارد و بعد از قارچ دکمه ای سفید بالاترین سطح زیر کشت را در بین قارچ ها به خود اختصاص داده است.
خواص ضد سرطانی:
تحقیقات نشان داده که در بین قارچ های دارویی تاثیر قارچ شی تاکه بر مقابله و درمان تومورهای سرطانی نسبت به قارچ های دیگر بیشتر و چشمگیر تر است [۱].
خاصیت ضد باکتریایی:
اگزالیک اسید و لنتینان به عنوان ترکیبات ضد باکتریایی در قارچ شی تاکه شناسایی گردیده اند [۲].
خاصیت ضد قارچی:
از اندام میوه ای قارچ شی تاکه پروتئینی به نام لنتین استخراج گردیده که خواص ضد قارچی این پروتئین به اثبات رسیده است, این پروتئین از لحاظ ساختاری شباهت زیادی با آنزیم اندوگلوکاناز (Endoglucanase) دارد و دارای وزن ملکولی ۲۷/۵کیلودالتون (kDa) می باشد. این پروتئین میتواند برای مبارزه با قارچ های نظیر: بوتریتیس سینرا (Botrytis cinerea), فیسالوسپریا پیریکول (Physalosporia piricola) و همچنین قارچ مایکوسفارلا آراچیدیکولا (Mycospharella arachidicola) کاربرد موثری داشته باشد, لازم به ذکر است که پروتئین لنتین علاوه بر خاصیت ضد قارچی دارای خواص درمانی در برابر بیماری ایدز (HIV) و سرطان های خونی نیز می باشد [۳].
خواص ضد ویروسی:
ماده لنتینان موجود در قارچ شی تاکه می تواند مانع تکثیر انواع ویروس ها گردد, برای مثال آدنوویروس های نوع ۱۲ که طیف وسیعی از عفونت های تنفسی و گوارشی را ایجاد می کنند در حضور پلی ساکارید لنتینان با کاهش شدیدی در تعداد و تکثیر خود مواجه می شوند [۴].
خواص آنتی اکسیدان:
در طی تحقیقاتی که در دهه های اخیر توسط محققان صورت گرفته اثبات شده که رادیکال های آزاد مهم ترین عواملی می باشند که موجب اکسیداسیون سلولی و پیری زودرس در انسان ها می گردند, علم پزشکی مصرف مواد آنتی اکسیدان و فنولیکی را که بر ضد رادیکال ها عمل کرده و از اکسیداسیون سلولی جلوگیری می کنند به عنوان یک عامل مهم در افزایش طول عمر و جلوگیری از پیری زودرس معرفی نموده است [۵].
تاثیر بر پوست و مو:
قارچ شی تاکه نه تنها بر سلامت درونی بدن انسان تاثیرات مثبتی دارد بلکه عصاره ی این قارچ می تواند موجب بهبود ظاهری بافت ها و اندام های بدن گردد, به طوری که امروزه به طور گسترده ای از عصاره ی قارچ های دارویی به خصوص قارچ شی تاکه در تولید محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده می گردد. در سال های اخیر استفاده از ماده ای موسوم به هیدروکینون در تهیه ی کرم های روشن کننده پوست رواج پیدا نموده است, این ماده یک محصول جانبی از متابولیسم بنزن (که یک ماده سرطان زا می باشد) است که با مهار تشکیل ملانین در پوست سبب کاهش لک ها و تیرگی پوست میگردد, اما اخیرا ثابت شده که این ماده دارای اثرات جانبی بسیار خطرناکی نظیر: افزایش احتمال ابتلا به سرطان های پوستی, ایجاد ناراحتی های پوستی و افزایش حساسیت پوست به عوامل مخرب محیطی می باشد.
جهت مشاهده جدول وزنی عناصر تشکیل دهنده ۱۰۰ گرم قارچ شیتاکه, اینجا را کلیک کنید.
[۱] Yang, Q. Y and Jong, S. C. 1989. Medicinal mushrooms in China. Mushr Sci XII: 631-642
[۲] Chang, R. Fuctional properties of edible mushrooms. Nutr. Rev. 11-54, 1996, pp. 91-93.
[۳] Ngai, P. H. K and Ng, T. B. 2003. Lentin, a novel and potent antifungal protein from shiitake mushroom with inhibitory effects on activity of human immunodeficiency virus-1 reverse transcriptase and proliferation of leukemia cells. Life Sci. 12, 2003, pp. 3363-3374.
[۴] Ooi, C. E. V and Liu, F. Immunomodulation and anticancer activity of polysaccharide-protein complexes. Current medicinal chemistry. 7, 2000, pp. 715-729.
[۵] Halliwell, B. and Gutteridge, J. M. C. Oxygen toxicity, oxygen radicals, transition metals and disease. Biochem J. 219, 1984, pp. 1-4.
https://www.webmd.com/diet/health-benefits-shiitake-mushrooms
